Eén van de meest interessante bezienswaardigheden op het schiereiland Peloponnesos is zonder twijfel  Mystras. Mystras is tegenwoordig een verlaten stad,  vijf kilometer ten noord-westen van Sparta,  in het departement Lakonia. Er was een periode in de middeleeuwen dat hier maar liefst 40.000 mensen woonden. Ik bezocht Mystras vanuit Kalamata dat 60 kilometer ten westen van Mystras ligt. Het afleggen van de afstand over de berg Taygetos duurde ongeveer anderhalf uur en de route allen al was fantastisch; de natuur is indruk-wekkend, met hoge bergen, diepe valleien, weelderige bossen en mooie landschappen.

Deze voormalige hoofdstad van de Morea, dit is de oude benaming van Peloponnesos,  is het belangrijkste en meest representatieve voorbeeld van een Byzantijnse stad uit de 13e tot en met de 15e  eeuw.  Deze ‘spookstad’ is tegen de hellingen van een steile berg gebouwd, je kunt de stad vanaf boven of vanaf beneden betreden.  Wanneer je een bezoek aan Mystras brengt moet je zeker goede schoenen dragen, want het stadje ligt op de hellingen van een berg en een wandeling door de smalle geplaveide straatjes, bergpaadjes en steegjes van het stadje doe je niet zomaar. Het verstandigst is om eerst beneden te parkeren en het onderste gedeelte verkennen. Daarna met je auto naar het bovenste gedeelte rijden en daar met hetzelfde kaartje het kasteel en het bovenste deel van Mystras verkennen.
 

Mystras | Lakonia - Peloponessos

HISTORISCHE STAD

Om de stad te begrijpen moeten we terug in de tijd, naar het jaar 1249. Na de vierde kruistocht en de aanvallen op het Byzantium, werd ook de Peloponnesos door de Franken bezet. De Fransman Willem de 2e Villehardouin werd als baas van Morea aangesteld en bouwde op de top van een berg die Mystras of Mizithras heette op 620 meter hoogte een kasteel. Mizithras is in het Grieks iemand die zachte Grieks kaas maakt, waarschijnlijk was er toen kaasboer hier op de berg en aan hem heeft uiteindelijk de stad ook haar naam te danken. Willem de Villehardouin woonde hier tien jaar lang als vorst, ondertussen gebeurde er heel veel in Constantinopel waar de Byzantijnen Constantinopel heroverden van de Franken. Toen de Byzantijnse Keizer Michail Paleologos  Willem de Villehardouin gevangen nam, gaf hij de kastelen van Mystras, Mani en Monemvasia aan de Byzantijnse Keizer om zichzelf vrij te kopen.  Vanaf het jaar 1262 werd Mystras de vestigingsplaats van de Byzantijnse generaal die hier telkens gedurende een jaar verbleef totdat de volgende generaal er weer kwam. De stad kende enorme bloei, steeds meer  mensen vestigden zich hier. Het waren vooral mensen uit Sparta die hiernaartoe kwamen en tegen de hellingen van de bergen huizen gingen bouwen. De reden dat ze hier kwamen was het zoeken naar veilige plekken om te leven, het waren sowieso roerige tijden. De muren van de stad werden steeds verplaatst en het inwonersaantal werd steeds groter. De stad bleef maar groeien en vanaf het jaar 1308 werden vaste generaals aangesteld. Op religieus gebied werd Mystras het belangrijkste centrum en later zelfs de hoofdstad van Peloponnesos. In het jaar 1348 werd het Despotaat Morea gesticht met als hoofdstad Mystras. Het Despotaat was een zelfstandig Byzantijns vorstendom waar een Despoot regeerde en de absolute machthebber was. De Despoot werd door het Byzantium aangewezen en was niet door het volk gekozen. Ongeveer twee eeuwen lang kende Mystras een enorme welvaart. Mooie gebouwen, prachtige torens, schitterende  kerken werden gebouwd en de stad kende een hoog artistiek en intellectueel aanzien. De kerken waren rijkelijk beschilderd met prachtige fresco’s en de stad was bekend om de bibliotheken en de roem van zijn schrijvers. Hier werden de toekomstige vorsten opgeleid die later hoge ambten in Constantinopel zouden krijgen. Hier werd Konstantinos Paleologos ook geboren, de laatste Keizer van het Byzantium en het is ook Mystras waar hij tot Keizer gekroond werd. In het jaar 1460 werd Mystras aangevallen en bezet door de Ottomanen, deze gebeurtenis werd overal in Europa gelijkwaardig gezien als de val van Constantinopel in het jaar 1453. Van 1460 tot 1540 en onder Ottomaanse heerschappij,  wordt de stad een van de belangrijkste centra van de productie en handel van zijde in de oostelijke Middellandse zee. Vanaf  1667 tot en met 1715 komt Mystras in handen van de Venetianen, daarna wordt het heroverd door de Ottomanen en in het jaar 1770 wordt het helemaal verwoest door Albanese moslims waarna het bijna volledig verlaten wordt. 
 

Mystras | Lakonia - Peloponessos

BEZIENSWAARDIGHEDEN

Mystras staat op de werelderfgoed van Unesco en dat is niet voor niets. Op het terrein zijn prachtige gebouwen te zien, sommigen van deze zijn helaas erg vervallen. 

De Akrpolis en het kasteel

Op de top van de berg bevindt zich de Akropolis of beter gezegd, het kasteel dat oorspronkelijk door de Franken is gebouwd. Het kasteel is omringd door dubbele muren die versterkt zijn met vierkante of cilindrische torens. Het panoramische uitzicht vanaf hierboven is indrukwekkend. Niet voor niets is het kasteel hierboven gebouwd want het uitzicht over de vlakte van Sparta is adembenemend.
 

Mystras | Lakonia - Peloponessos

De paleizen

In de paleizen woonden de Despoten en hun families, de gebouwen zijn hier in verschillende periodes gebouwd. De belangrijkste gebouwen zijn die van de eerste Despoot Emanuel Kantakouzinos. Deze werden in het begin van de 2e helft van de 14e eeuw gebouwd. Die van de Paleologos-dynastie zijn in het begin van de 15e eeuw gebouwd. In de huizen die rondom de paleizen zijn, leefden waarschijnlijk leden van de aristocratie van Mystras.

De kerk van Agios Dimitrios

De kerk van Agios Dimitrios is waarschijnlijk de oudste kerk van Mystras en werd door de metropoliet Evgenios rond het jaar 1270 gebouwd. De kerk werd in de eeuwen die volgden steeds weer uitgebreid met nieuwe toevoegingen en gebouwen. Rondom de kerk is een muur gebouwd en in de binnenplaats bevond zich de verblijfplaats van de Metropoliet,  tegenwoordig is hier het museum van Mystras gehuisvest.
 

Mystras | Lakonia - Peloponessos

De Agia Sofia

De Agia Sofia kerk staat nabij de Paleizen en werd doorde Despoot Emanuel Kantakouzinos in de 14e eeuw gebouwd. Initialen van Kantakouzinos zijn o.a. op de pilaren van de kerk te zien en in het altaar gedeelte is een prachtige muurschildering van de “Almachtige op de troon” te zien.

Agioi Theodori

Deze kerk werd door de monniken Daniel en Pachomios iets voor 1296 gebouwd. Het is een achthoekige kerk met aan de vier hoeken vier kapelletjes. 
 

Mystras | Lakonia - Peloponessos

Pantanassa

Pantanassa is het laatste belangrijke gebouw dat tijdens de Byzantijnse periode is gebouwd en is tegenwoordig een nonnenklooster.  Het is het belangrijkste kerkgebouw van het gelijknamige klooster dat gesticht is door Ioannis Frangopoulos in het  jaar 1428. Hier bevindt zich ook het graf van Theodora, de vrouw van Keizer Konstantinos Paleologos. Andere belangrijke kerken zijn die van Perivleptos, Evangelistria en Odigitria.
 

Mystras | Lakonia - Peloponessos

Mystras is een van die  bestemmingen waar je naartoe gaat, omdat je van de Griekse cultuur en de geschiedenis houdt. In Mystras zijn verder geen attracties waar je als vakantieganger naartoe kunt gaan. Mocht je Mystras willen bezoeken, dan is de trip naar Mytsras goed te combineren met een bezoek aan Sparta en Monemvasia. De afstand van Mystras tot Monemvasia is wel 90 kilometer, maar de weg is goed en helemaal niet druk. Toen ik Mystras bezocht heb ik mijn reis vanaf Kalamata gecombineerd met een bezoek aan Sparta, vervolgens Monemvasia en op de terugweg ben ik langs Gythio gereden en dan via Mani via Stoupa en Kardamili terug naar Kalamata. Voor mij werd dit een onvergetelijke trip!
 

Mystras | Lakonia - Peloponessos